EKMT permits in 2026 and waste transport in the EU

Pozwolenia EKMT w 2026 będą wydawane już tylko w wersji cyfrowej, ale – jak się okazuje – nie dla polskich firm. Zagraniczni przewoźnicy swobodnie będą korzystali z e-EKMT na kierunkach wschodnich, podczas gdy polscy przewoźnicy będą się mogli jedynie przyglądać – z ograniczonym dostępem do dotychczasowych, dobrze płatnych tras. Zamiast jednak biernie czekać, aż konsekwencje tej sytuacji uderzą w przychody, warto potraktować 2026 rok jako sygnał alarmowy i moment na zmianę strategii. Jeżeli Wschód stanie się mniej dostępny lub całkowicie się zamknie, przewagą będzie zbudowanie nowego, stabilnego filaru w transporcie odpadów do zachodnich krajów UE, opartego na dobrze dobranych krajowych pozwoleniach i rosnącym popycie na usługi środowiskowe.

Co naprawdę oznaczają pozwolenia EKMT w 2026 dla polskich firm?

Pozwolenia EKMT (Europejskiej Konferencji Ministrów Transportu) to wielostronne zezwolenia na międzynarodowy transport drogowy rzeczy między państwami należącymi do porozumienia EKMT/ITF. W praktyce dają przewoźnikowi coś w rodzaju „złotego biletu”: zamiast kompletować oddzielne licencje dwustronne, może wykonywać wiele przewozów do różnych krajów – zwłaszcza na kierunkach wschodnich oraz w tranzycie przez państwa trzecie. Nawet jeśli dziś nie jeździsz na Wschód, EKMT pośrednio wpływa na cały rynek: kształtuje stawki, dostępność ładunków i konkurencję ze strony firm, które z tych zezwoleń korzystają.

Source: International Transport Forum

W tym kontekście rok 2026 staje się momentem krytycznym. Pozwolenia EKMT w 2026 przechodzą w pełni do systemu elektronicznego, natomiast w Polsce prezydenckie weto zablokowało ustawę, która miała otworzyć nasz rynek na cyfryzację EKMT. Jeżeli sytuacja się nie zmieni, zagraniczne firmy będą normalnie korzystać z e-EKMT, a polscy przewoźnicy mogą zostać z ograniczonym dostępem do dochodowych tras wschodnich i silniejszą konkurencją na Zachodzie. To realny powód do niepokoju – ale również impuls, żeby zbudować plan B, którym może być stabilny segment transportu odpadów w UE, oparty na innych pozwoleniach niż EKMT.

Brak transportów na Wschód: skutki biznesowe

• Mniej ładunków na Wschód i tranzytów przez kraje trzecie

Wielu przewoźników zbudowało swoją pozycję właśnie na kierunkach wschodnich. Trasy do Turcji, na Ukrainę, na Kaukaz czy dalej, a także tranzyty przez państwa trzecie, często opierają się na EKMT. Jeżeli pozwolenia EKMT w 2026 pozostaną poza realnym zasięgiem polskich firm, część tych relacji po prostu zniknie. Zleceniodawca wybierze przewoźnika, który może legalnie wykonać przewóz bez dodatkowych kombinacji.

• Przewaga zagranicznej konkurencji

W efekcie polskie firmy znajdą się w niekomfortowej sytuacji. Dla wielu nadawców liczy się prostota: jeden system, jedno zezwolenie, minimum problemów. Skoro przewoźnik z innego kraju ma pełen dostęp do e-EKMT, a polski nie, decyzja staje się oczywista. To nie tylko kwestia pojedynczych ładunków. To ryzyko stopniowej utraty długotrwałych kontraktów, które do tej pory trzymały flotę w ruchu.

• Niepewność zabija strategię

Najgorszy jest brak przewidywalności. Nie wiesz, czy za kilka miesięcy prawo zostanie poprawione, czy może konflikt polityczny znów zablokuje zmiany. Trudno w takiej sytuacji planować inwestycje w nowe pojazdy, naczepy lub dodatkowe bazy. Właśnie dlatego rozsądne firmy zaczynają szukać drugiej nogi. Nawet jeśli Wschód jeszcze działa, należy równolegle budować biznes w segmencie, w którym zasady są jasne i opierają się na bardziej stabilnych fundamentach.

Zamiast rezygnować z branży – zmień kierunek działania

• Zachód zamiast Wschodu – inna logika pracy

Przewozy w obrębie Unii Europejskiej rządzą się innymi prawami. Oczywiście wciąż trzeba dbać o licencję wspólnotową, tachografy, stawki czy czas pracy kierowców. Jednak rynek jest bardziej przewidywalny pod względem regulacji i mniej zależny od nagłych decyzji politycznych. Zamiast kilku dużych kontraktów „na Wschód”, możesz zbudować sieć stałych relacji w obrębie UE. Tu szczególnie interesujący jest segment, w którym popyt rośnie, a bariery wejścia ograniczają liczbę konkurentów.

• Odpady – segment trudny formalnie, ale stabilny

W całej Unii rośnie nacisk na recykling, odzysk surowców i ograniczanie składowania. To nie jest chwilowa moda, lecz kierunek wpisany w politykę klimatyczną. Każda taka decyzja generuje kolejne strumienie odpadów, które trzeba przewieźć do miejsca zagospodarowania. Mówimy o odpadach przemysłowych, komunalnych, opakowaniowych czy budowlanych. Zleceniodawcy potrzebują przewoźników, którzy nie tylko mają wolne auta, ale przede wszystkim działają zgodnie z przepisami środowiskowymi. Im więcej wymogów formalnych, tym mniejsza pokusa, aby „wskoczyć” do tego segmentu z dnia na dzień. To z kolei tworzy przewagę dla firm, które traktują temat poważnie i są gotowe zainwestować w odpowiednie pozwolenia oraz procedury.

Transport odpadów w UE – gdzie jest realny zarobek?

Typowe kierunki i modele współpracy

Na zachodzie Europy odpady często przemieszczają się w przewidywalnych, powtarzalnych strumieniach. Przykładowe relacje to chociażby:

W wielu przypadkach mówimy o długoterminowych umowach między instalacjami, operatorami logistycznymi i przewoźnikami. Taki model daje większą stabilność niż pojedyncze „strzały” do kraju trzeciego, zależne od aktualnej sytuacji politycznej lub dostępności fizycznych zezwoleń.

Bariera wejścia jako twoja przewaga

Żeby wozić odpady, nie wystarczy licencja wspólnotowa i odpowiednia naczepa. Potrzebne są również:

Wielu przewoźników rezygnuje na tym etapie. Wolą prostsze zlecenia, nawet jeśli marża jest tam niższa. Tymczasem firma, która poukłada formalności, wchodzi do segmentu, w którym konkurencji jest mniej, a lojalność zleceniodawcy wyższa.

Dlaczego instalacje szukają „poukładanych” przewoźników

Posiadacz odpadów ponosi odpowiedzialność za to, komu powierza ich transport. Błędy w dokumentach mogą skończyć się karą dla niego oraz dla przewoźnika. Nic dziwnego, że poważne firmy wolą płacić nieco więcej, ale współpracować z przewoźnikiem, który:

Jeżeli chcesz budować z nimi wieloletnią współpracę, musisz pokazać, że nie boisz się wymogów formalnych. Wręcz przeciwnie – potrafisz je traktować jako element swojej przewagi.

Jakie dokumenty są potrzebne, żeby legalnie wozić odpady w UE?

Licencja wspólnotowa – absolutne minimum

Na początek oczywista sprawa: licencja wspólnotowa. Bez niej nie ma mowy o legalnych przewozach zarobkowych między państwami UE. W kontekście odpadów to jednak dopiero pierwszy krok.

Możesz mieć licencję, doskonałą flotę i świetnych kierowców, a mimo to nie spełniać warunków, które stawia prawo odpadowe w danym kraju.

Krajowe pozwolenia na transport odpadów

Każde państwo członkowskie stosuje własny model:

To tutaj zaczyna się realna praca organizacyjna. Trzeba ustalić, jakie pozwolenia są potrzebne dla konkretnych relacji, jakie dokumenty zebrać, jakie terminy obowiązują i jakie opłaty przewiduje urząd.

Dobrze przygotowany przewoźnik nie robi tego metodą prób i błędów. Korzysta z pomocy osób, które:

Rejestry środowiskowe – BDO i zagraniczne odpowiedniki

Kolejnym elementem układanki są rejestry środowiskowe. W Polsce jest to BDO, w innych krajach funkcjonują ich odpowiedniki.

Brak wpisu w odpowiednim rejestrze może skutecznie zamknąć drogę do współpracy z poważnym klientem. Dlatego warto uporządkować tę część jeszcze zanim zaczniesz aktywnie szukać zleceń na odpady.

W praktyce dobrze działa model, w którym jeden zespół pomaga przewoźnikowi:

Jak przygotować się przed początkiem roku by wejść na rynek odpadowy

Przeanalizuj swoje trasy i flotę

Na początek spójrz na to, co masz dziś. Zastanów się:

Dzięki temu ocenisz, czy wejście w odpady wymaga pełnej przebudowy biznesu, czy raczej sprytnego przestawienia części floty.

Wybierz rynki docelowe w UE

Kolejny etap to wybór rynków. Niemcy, Holandia, Włochy, Francja, Rumunia czy Finlandia – każdy z tych krajów ma swoje specyficzne wymagania.

Zamiast „brać wszystko naraz”, rozsądniej jest ustalić priorytety. Na przykład:

Dobrze przygotowany plan uwzględnia także to, jakie pozwolenia na transport odpadów są w tych krajach potrzebne oraz jak długo trwa ich uzyskanie.

Formalności: pozwolenia, rejestry, procedury

Gdy wiesz już, dokąd chcesz jeździć, trzeba przejść do formalności. Na tym etapie:

Możesz robić to samodzielnie. Możesz też powierzyć tę część pracy zespołowi, który specjalizuje się w pozwoleniach na odpady oraz w transgranicznym przemieszczaniu odpadów. Dzięki temu zyskujesz czas, który możesz wykorzystać na budowanie relacji z przyszłymi klientami.

Pierwsze zlecenia i skalowanie

Kiedy formalności są dopięte, warto zacząć od kilku dobrze przemyślanych zleceń pilotażowych. Dzięki temu:

Na tej podstawie możesz skalować biznes, podpisywać dłuższe umowy oraz inwestować w dodatkową flotę dedykowaną odpadom.

Co możemy zrobić za ciebie

Warto skorzystać z pomocy zespołu, który na co dzień:

Zamiast opierać przyszłość firmy wyłącznie na pozwoleniach EKMT w 2026, możesz zbudować stabilny segment w transporcie odpadów i w ten sposób uniezależnić się od jednego, politycznie wrażliwego instrumentu.

Nie czekaj na ostatnią chwilę

Rok 2026 będzie testem dla wielu przewoźników. Z jednej strony mamy pozwolenia EKMT, które stają się coraz bardziej niepewnym filarem dla polskich firm. Z drugiej strony istnieje segment, w którym reguły są surowe, ale przewidywalne – transport odpadów w UE.

Nie masz wpływu na to, jak szybko ustawodawca poradzi sobie z cyfryzacją zezwoleń. Masz za to pełną kontrolę nad tym, czy twoja firma:

Jeżeli chcesz, aby twoja firma wyszła z nadchodzących zmian silniejsza, a nie słabsza, zacznij działać teraz. Sprawdź, jakie pozwolenia na transport odpadów w UE będą dla ciebie kluczowe. Następnie krok po kroku zbuduj filar biznesu, który nie zależy od losów jednego systemu zezwoleń.