Międzynarodowy przewóz odpadów w świetle zmian w przepisach UE

Już w grudniu ubiegłego roku władze Unii zapowiadały zmiany w przepisach, dotyczących gospodarowania odpadami opakowaniowymi. Już 11 lutego bieżącego roku wejdzie w życie Rozporządzenie (UE) 2025/40, które zastąpi Dyrektywę 94/62/WE, dotychczas regulującą zasady postępowania z tymi odpadami. Jak nowe przepisy wpłyną na międzynarodowy przewóz odpadów opakowaniowych?

Kontakt w sprawie uzyskania pozwoleń na transport odpadów

e.nadolna@ekologistyka24.pl , +48 881 045 376

j.blazewicz@ekologistyka24.pl , +48 500 867 153

Międzynarodowy przewóz odpadów to jeden z tematów, poruszanych w rozporządzeniu, które wejdzie w życie 11 lutego 2025. Jakie są jego główne założenia?

Międzynarodowy przewóz odpadów opakowaniowych w UE – ujednolicenie standardów

Nowe Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/40 wprowadza jednolite przepisy dotyczące transportu odpadów opakowaniowych w całej Unii Europejskiej. Dotychczas każdy kraj członkowski mógł stosować własne normy, co prowadziło do niejasności prawnych i trudności w logistyce międzynarodowej. Ujednolicenie obejmuje m.in. standardowe procedury zgłaszania przewozu odpadów, jednolitą dokumentację przewozową oraz wspólne kryteria klasyfikacji odpadów.

Nowe standardy wprowadzają także obowiązkowe szkolenia dla przewoźników i nadawców odpadów, mające na celu podniesienie poziomu świadomości ekologicznej oraz znajomości przepisów. Standaryzacja procedur pozwoli firmom na łatwiejsze dostosowanie się do przepisów, co wpłynie na zwiększenie efektywności transportu. Przewoźnicy będą mogli korzystać z jednolitych formularzy i ustandaryzowanych procedur celnych, co skróci czas oczekiwania na granicach oraz zminimalizuje ryzyko błędów formalnych.

Międzynarodowy przewóz odpadów a ochrona środowiska

Nowe przepisy kładą duży nacisk na minimalizację negatywnego wpływu transportu odpadów na środowisko. Firmy transportowe będą musiały stosować bardziej ekologiczne środki transportu, takie jak pojazdy niskoemisyjne czy z napędem elektrycznym. Ponadto przewoźnicy będą musieli ograniczać emisję CO2 poprzez optymalizację tras oraz stosowanie paliw alternatywnych.

Duże znaczenie odegra również dokumentacja potwierdzająca stosowanie praktyk przyjaznych środowisku, takich jak odpowiednie zabezpieczenie odpadów przed wyciekami czy stosowanie materiałów biodegradowalnych w opakowaniach wtórnych. Firmy będą zobowiązane do organizowania regularnych audytów środowiskowych. Będę również musiały wdrażać procedury minimalizujące zużycie energii podczas załadunku i rozładunku odpadów. Nowe regulacje mają na celu nie tylko ochronę środowiska, ale również promocję innowacyjnych technologii transportowych.

Przejrzystość i monitorowanie przepływów odpadów

Nowelizacja wprowadza obowiązek stosowania zintegrowanych systemów monitorowania przepływu odpadów. Każdy transport będzie musiał być śledzony w czasie rzeczywistym za pomocą systemów GPS oraz cyfrowych platform monitorujących. Umożliwi to szybkie reagowanie na nieprawidłowości i zapobiegnie nielegalnemu przewozowi odpadów.

Dzięki tym zmianom organy kontrolne będą miały łatwiejszy dostęp do dokumentacji przewozowej oraz danych o trasach transportu. Przejrzystość procesów zwiększy zaufanie do firm transportowych i ułatwi egzekwowanie przepisów. Wdrożenie cyfrowych certyfikatów i podpisów elektronicznych dodatkowo usprawni procesy kontrolne.

Paweł Koszyński, CEO w Innovation Trading Sp. z o.o., który już od wielu lat prężnie działa w branży transportowej, zapytany o komentarz dotyczący nadchodzących zmian, odpowiedział:

Już za kilka dni, 11 lutego 2025 roku, wchodzą w życie nowe przepisy, zmieniające sposób, w jaki podchodzi się do transportu odpadów opakowaniowych. Wiem, że nowe rozporządzenie będzie kładło duży nacisk na kwestię monitorowania przewozów. Mapy HOGS z których korzystam, będące częścią systemu Freight Automation by HOGS, to świetne wsparcie dla przewoźników. Pozwalają na bieżąco monitorować, gdzie dokładnie znajdują się pojazdy. Dzięki temu mogę nie tylko dokładnie śledzić trasę, ale też mieć pewność, że wszystko odbywa się zgodnie z nowymi, surowymi przepisami. To rozwiązanie daje mi pełną kontrolę nad każdym etapem przewozu, co zwiększa bezpieczeństwo i ułatwia mi organizację pracy. Jestem więc dobrze przygotowany.

Podział odpowiedzialności w łańcuchu transportowym

Nowe przepisy precyzyjnie określają odpowiedzialność każdego uczestnika łańcucha transportowego. Nadawca odpowiada za prawidłowe sklasyfikowanie i oznaczenie odpadów, przewoźnik za bezpieczny transport zgodny z przepisami, a odbiorca za właściwe przetworzenie odpadów.

Rozporządzenie wprowadza także obowiązek zawierania umów transportowych, które jasno określają zakres odpowiedzialności każdej ze stron. W przypadku naruszenia przepisów odpowiedzialność będzie dzielona proporcjonalnie do roli danego podmiotu w procesie transportu. Dodatkowo, każdy z uczestników będzie musiał prowadzić szczegółową dokumentację swoich działań, co ułatwi dochodzenie w przypadku nieprawidłowości. Takie podejście ma na celu zwiększenie świadomości prawnej i ekologicznej wśród wszystkich uczestników rynku.

Wymogi techniczne i operacyjne dla środków transportu

Rozporządzenie wprowadza nowe standardy techniczne dla pojazdów przewożących odpady opakowaniowe. Pojazdy należy wyposażyć w odpowiednie systemy zabezpieczające ładunek przed przesunięciem, zgnieceniem lub rozsypaniem podczas transportu. Ważne jest również zapewnienie ochrony przed czynnikami atmosferycznymi, aby zapobiec zanieczyszczeniu odpadów.

Ponadto pojazdy będą musiały spełniać normy emisji spalin Euro 6, a firmy transportowe będą zobowiązane do stosowania technologii umożliwiających odzysk energii. Firmy transportowe będą musiały dokonywać regularnych przeglądów technicznych i konserwacji pojazdów. Niedopełnienie tych obowiązków może skutkować karami finansowymi, a nawet utratą licencji na przewóz odpadów.

Wsparcie dla gospodarki o obiegu zamkniętym

Nowe przepisy promują rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym poprzez zachęcanie do recyklingu i ponownego użycia opakowań. Firmy, które inwestują w technologie umożliwiające odzysk materiałów, będą mogły liczyć na ulgi podatkowe oraz wsparcie finansowe z funduszy UE.

Współpraca między państwami członkowskimi UE będzie kluczowa dla efektywnego wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym. Regulacje mają na celu stworzenie bardziej zrównoważonego systemu zarządzania odpadami, zmniejszając zależność od surowców pierwotnych.