Odbiór bioodpadów do recyklingu – kompleksowo i bez problemów

W świetle europejskich wymogów dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym, bioodpady zyskały strategiczne znaczenie. Ich skuteczne zagospodarowanie nie tylko odciąża składowiska, ale pozwala odzyskiwać zasoby naturalne, ogranicza emisję gazów cieplarnianych i wspiera niezależność surowcową. W artykule tym przybliżamy skalę produkcji bioodpadów w Polsce, główne ich źródła, wyzwania związane z przemysłowym zarządzaniem oraz szanse na ich ponowne wykorzystanie.

Według raportu GUS, zatytułowanego Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna w 2021 r. ilość bioodpadów produkowanych przez statystycznego Polaka wzrosła z 4,7 kg w 2010 r aż do 48,5 kg w 2021 r. W samym tylko 2021 r. w Polsce wygenerowano ponad 13 mln ton odpadów komunalnych, z czego prawie 2 mln ton stanowiły bioodpady.

Główne źródła bioodpadów w przemyśle

Jak wykorzystywane są bioodpady?

Bioodpady wykorzystywane są na wiele sposobów, a ich dalsze przetworzenie zależy od rodzaju odpadu i celu, jaki chce się osiągnąć. Poniżej opisujemy najczęstsze kierunki zagospodarowania tej frakcji.

Przekształcanie w kompost

W kompostowniach bioodpady rozkładają się pod wpływem tlenu, bakterii i wysokiej temperatury. W wyniku tego procesu powstaje kompost – wartościowy nawóz, wykorzystywany w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji terenów zdegradowanych.

Jeśli prowadzisz zakład przetwórczy lub gospodarstwo rolne, zyskujesz dzięki temu nie tylko sposób utylizacji, ale też realny produkt do dalszego zastosowania.

Produkcja biogazu i energii

W instalacjach fermentacji beztlenowej (biogazowniach) bioodpady przetwarzane są w biogaz – mieszankę metanu i dwutlenku węgla. Można go wykorzystać do produkcji prądu, ciepła lub jako paliwo. Z fermentacji uzyskiwany jest też tzw. digestat – pozostałość po procesie – który może pełnić rolę nawozu organicznego.

To rozwiązanie doskonale sprawdza się w przypadku dużych ilości bioodpadów z przemysłu spożywczego, przetwórni warzyw, mleczarni czy gastronomii.

Odzysk frakcji organicznych do dalszego przetwarzania

W nowoczesnych instalacjach z bioodpadów odzyskuje się cenne frakcje, np. włókna celulozowe, cukry, czy tłuszcze techniczne. Tego typu przetwarzanie rozwija się głównie w sektorze gospodarki o obiegu zamkniętym.

Jeśli współpracujesz z partnerami przetwarzającymi bioodpady w sposób zaawansowany, możesz realnie uczestniczyć w ekoprocesach i ograniczać ślad węglowy.

Co warto wiedzieć?

Dzięki zagospodarowaniu bioodpadów zmniejszasz ilość odpadów trafiających na składowiska, co jest nie tylko ekologiczne, ale również zgodne z obowiązującym prawem (UE i krajowym). W niektórych przypadkach zagospodarowanie bioodpadów stanowi wręcz obowiązek – np. dla dużych zakładów spożywczych czy jednostek samorządowych.

Wyzwania w gospodarowaniu bioodpadami

Brak jednolitych standardów segregacji

Dla producenta bioodpadów największym problemem jest niejednoznaczność przepisów i lokalnych interpretacji. W zależności od województwa lub operatora instalacji, ten sam odpad może być zakwalifikowany jako bioodpad lub jako odpad zmieszany.

To rodzi ryzyko:

• błędnej klasyfikacji odpadów w ewidencji BDO,
• odmowy przyjęcia odpadu przez instalację recyklingu,
• mandatów lub kar za nieprawidłowe przekazanie odpadu,
• konieczności prowadzenia dodatkowych konsultacji z odbiorcą, co wydłuża procedury.

Dla dużych zakładów oznacza to potrzebę zatrudnienia specjalisty ds. gospodarki odpadami lub outsourcingu obsługi środowiskowej – co zwiększa koszty operacyjne.

Zanieczyszczenie frakcji bio

Jeśli twoja firma wytwarza duże ilości bioodpadów, np. z przetwórstwa spożywczego, gastronomii czy handlu, doskonale wiesz, jak trudno jest utrzymać czystość frakcji bio. Opakowania zbiorcze, etykiety, folie, metalowe elementy maszynowe, a nawet rękawiczki pracowników mogą przypadkowo trafić do kontenera na bioodpady.

Konsekwencje to m.in.:

• dodatkowe koszty segregacji wewnętrznej,
• wyższe stawki za odbiór (instalacje doliczają opłatę za doczyszczanie),
• odrzuty całych partii bioodpadów i konieczność ich przeklasyfikowania jako odpady zmieszane lub nawet niebezpieczne,
• utrata możliwości oddania odpadów do kompostowni (np. ze względu na zawartość plastiku).

Z punktu widzenia producenta, każda taka sytuacja to strata czasu i pieniędzy – zwłaszcza jeśli odpady trzeba przetransportować do innej, droższej instalacji.

Niedostateczna infrastruktura

Firmy, które produkują bioodpady regularnie i w dużych ilościach, bardzo często napotykają na brak odbiorców lub instalacji, które mogłyby je przyjąć w sposób ciągły i bezpieczny.

Najczęstsze problemy to:

• brak instalacji przetwarzającej dany typ bioodpadu (np. odpady z surowców zwierzęcych, przeterminowana żywność w opakowaniach),
• zbyt mała przepustowość instalacji w regionie – trzeba czekać na odbiór lub transportować odpady setki kilometrów dalej,
• niejasne warunki przyjęcia odpadu – część zakładów wymaga deklaracji składu, analizy chemicznej lub dokumentacji weterynaryjnej.

W efekcie producenci bioodpadów są zmuszeni do:

• zawierania krótkoterminowych, niepewnych umów z odbiorcami, co destabilizuje proces produkcji i logistyki.
• przechowywania odpadów przez dłuższy czas, co rodzi ryzyko odorów, fermentacji i kontroli sanepidu lub WIOŚ,
• szukania drogich, awaryjnych rozwiązań, takich jak wywóz do spalarni lub do kraju sąsiedniego.

Szanse i rekomendacje

• Rozbudowa sieci biogazowni może przyczynić się do lokalnego zagospodarowania bioodpadów i produkcji energii odnawialnej,
• Standaryzacja oznakowania pojemników i kampanie edukacyjne poprawią jakość selekcji,
• Wsparcie dla firm przetwarzających bioodpady może rozwinąć rynek surowców wtórnych,
• Lepsze statystyki sektorowe pomogą identyfikować najbardziej odpadowe branże.

Oddaj biooodpady do recyklingu z naszą pomocą

Bioodpady stają się coraz ważniejszym elementem transformacji ekologicznej Polski i Europy. Zarówno samorządy, jak i firmy muszą dostosować swoje praktyki do wyzwań związanych z ich odzyskiem. Przy rosnącej masie bioodpadów i ich znaczeniu jako surowca, rozwój infrastruktury i lepsza edukacja społeczeństwa powinny być priorytetem najbliższych lat.

Chcesz dowiedzieć się więcej o legalnym przekazaniu bioodpadów lub potrzebujesz wsparcia przy ich zagospodarowaniu? Skontaktuj się z ekspertami Ekologistyka24 – pomożemy Ci w całym procesie.

Masz pytania o zagospodarowanie bioodpadów?
Sprawdź nasz dział FAQ poniżej – zebraliśmy tam najczęstsze wątpliwości i konkretne odpowiedzi.
Jeśli nie znajdziesz tam potrzebnych informacji, napisz do nas lub zadzwoń – chętnie pomożemy.

Definicje

Recykling i zagospodarowanie bioodpadów

Transport

Dokumentacja