Recykling tworzyw sztucznych – jak legalnie przekazać odpady?
Tworzywa sztuczne są wszechobecne w przemyśle, a wraz z ich powszechnym zastosowaniem rośnie skala problemu ich zagospodarowania. Dla firm oznacza to nie tylko odpowiedzialność środowiskową, ale też konkretne obowiązki formalne. Jak legalnie przekazać odpady z tworzyw sztucznych do recyklingu? Jakie dokumenty są wymagane i na co zwrócić uwagę, by działać zgodnie z przepisami?
Potrzebujesz pomocy w zorganizowaniu odbioru odpadów tworzyw sztucznych?
Statystyki pokazują, że z roku na rok rośnie produkcja tworzyw sztucznych, a co za tym idzie – firmy generują więcej powstałych z nich odpadów. Jednakże tylko niewielka część z nich trafia do recyklingu – reszta trafia do spalarni, na składowiska lub jest eksportowana do innych krajów Unii Europejskiej. Tymczasem unijne cele zakładają, że do 2030 r. 55% opakowań z tworzyw sztucznych ma podlegać recyklingowi. To ogromne wyzwanie dla polskiego przemysłu odpadowego.
Rodzaje tworzyw sztucznych – co poza plastikiem zaliczamy do tej kategorii?
Potocznie utożsamiamy tworzywa sztuczne z „plastikiem” – lekkim, elastycznym i najczęściej spotykanym w opakowaniach. Jednak w rzeczywistości to znacznie szersza kategoria. Wyróżniamy m.in.:
- Tworzywa termoplastyczne (PE, PP, PS, PET, PVC) – nadające się do ponownego formowania
- Tworzywa duroplastyczne – utwardzone raz, niemożliwe do stopienia ponownie
- Elastomery – np. guma EPDM, wykorzystywana w uszczelnieniach
- Styropian EPS/XPS – problematyczny w recyklingu objętościowym
- Kompozyty – tworzywa z dodatkiem włókien lub metali
- Silikony i polimery specjalistyczne – trudne technologicznie
Każdy z tych materiałów różni się pod względem właściwości chemicznych, reakcji na temperaturę i przydatności do ponownego przetworzenia. Brak tej wiedzy prowadzi do nieprawidłowego sortowania i błędów w dokumentacji. To z kolei może skutkować odrzuceniem odpadu przez recyklera lub nawet karą administracyjną.
Dlaczego recykling tworzyw sztucznych to nadal duże wyzwanie?
Nie każdy odpad z plastiku można łatwo poddać recyklingowi. Największym wyzwaniem są:
- Zanieczyszczenia – np. resztki żywności, farby, metali
- Odpady wielomateriałowe – np. folia aluminiowa z plastikiem
- Trudne w identyfikacji oznaczenia materiałowe
Znaczna część takich odpadów trafia do tzw. odzysku energetycznego – spalania w specjalistycznych instalacjach z produkcją energii. Niektóre frakcje wysyłane są do recyklerów za granicą, najczęściej do Niemiec, Holandii czy Czech.
Kluczową rolę odgrywa tu sektor transportowy. Przewóz musi być bowiem zgodny z przepisami transgranicznymi, oparty na właściwej dokumentacji (np. w Polsce będzie to KPO, w eksporcie natomiast Annex VII czy CMR). Musi także zapewniać bezpieczeństwo i identyfikowalność materiału.
Recykling odpadów z tworzyw sztucznych – kto i jak powinien się do niego przygotować?
Wytwórca odpadów tworzyw sztucznych:
- Prowadzenie ewidencji w systemie BDO
- Generowanie Karty Przekazania Odpadów
- Przekazywanie odpadów wyłącznie podmiotom z aktualnymi zezwoleniami
- Przechowywanie dokumentacji przez minimum 5 lat
Pośrednik (broker):
- Rejestracja działalności w zakresie gospodarowania odpadami
- Odpowiedzialność za legalność całego łańcucha (odbiorca, transport, dokumenty)
- Umowy z wytwórcami i recyklerami
Firma transportowa:
- Wpis do BDO w dziale VII
- Wystawianie dokumentów przewozowych (CMR, KPO, SENT przy dużych wolumenach)
- Obowiązek posiadania licencji i oznaczenia pojazdu
Recykler:
- Zezwolenie na przetwarzanie lub odzysk odpadów
- System rejestracji i raportowania (np. do marszałka województwa)
- Możliwość wystawienia potwierdzenia odzysku/recyklingu (dla rozliczeń z klientem)
Korzyści z recyklingu tworzyw sztucznych – kto zyskuje najwięcej?
Dzięki recyklingowi tworzyw sztucznych możliwe jest ograniczenie zużycia surowców pierwotnych i kosztów produkcji. Największymi beneficjentami są:
- Branża budowlana – stosowanie regranulatów w izolacjach, rurach, elementach wykończeniowych
- Motoryzacja – wykorzystanie tworzyw w karoseriach i wyposażeniu wnętrz
- Produkcja opakowań – recykling PET i HDPE do nowych butelek i pojemników
- Tekstylia techniczne – np. włókna z recyklingu do ubrań sportowych
Wszystkie te branże zyskują na tańszym, bardziej dostępnym surowcu oraz realizacji strategii ESG i celów środowiskowych.
Jak Ekologistyka24 wspiera firmy w recyklingu tworzyw sztucznych
Od ponad 10 lat wspieramy firmy z całej Polski i Europy w legalnym i efektywnym zarządzaniu odpadami. Pomagamy nie tylko w uzyskaniu pozwoleń i prowadzeniu ewidencji, ale także:
- Znaleźć odpowiedniego recyklera
- Zorganizować zgodny z prawem transport
- Zapanować nad dokumentacją
- Uniknąć najczęstszych błędów
Działamy kompleksowo – od przygotowania dokumentów po finalny odzysk odpadów. Zaufaj doświadczeniu Ekologistyka24.
O co firmy pytają w kwestii odpadów tworzyw sztucznych?
ODPADY
Do odpadów tworzyw sztucznych zalicza się m.in. folie (LDPE, HDPE), opakowania plastikowe, butelki PET, pojemniki po chemii gospodarczej, zakrętki, styropian, tworzywa techniczne (ABS, PC, PS), rury i złączki PVC, a także zużyte elementy z tworzyw wykorzystywane w przemyśle lub rolnictwie.
Nie. Tylko niektóre tworzywa są akceptowane w recyklingu materiałowym, np. PET, HDPE, LDPE, PP. Tworzywa wielomateriałowe, zanieczyszczone lub utwardzane (np. PVC, poliwęglany, żywice epoksydowe) często trafiają do spalania lub na składowisko.
Firmy takie są zobowiązane do prowadzenia ewidencji odpadów (BDO), przekazywania odpadów tylko uprawnionym podmiotom oraz – jeśli przekroczą odpowiednie progi – uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów i do prowadzenia sprawozdawczości rocznej w systemie BDO.
Nie. Odpady opakowaniowe mogą być klasyfikowane inaczej niż odpady technologiczne, nawet jeśli są z tego samego tworzywa. Liczy się źródło powstania odpadu.
Tak, firmy wytwarzające lub transportujące odpady muszą sporzadzać Karty Przekazania Odpadów (KPO) oraz – jeśli przekraczają progi – sprawozdań rocznych.
TRANSPORT
Tak, transport odpadów w Polsce wymaga wpisu do rejestru BDO w dziale dotyczącym transportu odpadów. W przypadku transportu międzynarodowego możesz potrzebować dodatkowej zgody (np. notyfikacja przewozu lub załącznik VII).
Dla większości przewozów w obrębie UE wystarczy załącznik VII zgodny z Rozporządzeniem 1013/2006. Dodatkowo będziesz potrzebował dokumentu CMR. W przypadku, gdy odpad uznany zostanie za niebezpieczny, jego wytwórca musi dokonać zgłoszenia i uzyskać zgodę na przemieszczenie.
