Chcesz oddać odpady metalowe do recyklingu? Sprawdź na co zwrócić uwagę

Odpady metalowe odgrywają kluczową rolę w nowoczesnym modelu gospodarki obiegu zamkniętego. Metale, będące zasobami nieodnawialnymi, wymagają odpowiedzialnego podejścia — ich odzysk pozwala ograniczyć konieczność eksploatacji pierwotnych złóż, zmniejsza emisje i zużycie energii, a także wspiera rozwój zielonej gospodarki. Na co zwrócić uwagę gdy chcemy oddać odpady metalowe do recyklingu?

Jak podaje GUS, w latach 2009–2019 ilość wytwarzanych odpadów opakowaniowych na terenie Unii Europejskiej wzrosła aż o 13,6 mln ton (co stanowiło 20,5%). Z tego największy udział miały odpady z papieru i tektury – o 6,2 mln ton (23,7%), a także tworzywa sztuczne – o 3,2 mln ton (26,4%) oraz drewno – o 2,0 mln ton (19,8%). Znaczący wzrost zanotowano również w przypadku odpadów szklanych (o 1,9 mln ton, 13,9%). Wśród nich znalazły się także odpady opakowaniowe z metali, których ilość zwiększyła się o 0,2 mln ton (6,7%). Ale choć ich udział procentowy może wydawać się niewielki, to warto podkreślić, że odpady metalowe należą do najcenniejszych surowców wtórnych, ponieważ mają wysoką wartość recyklingową i możliwość wielokrotnego przetwarzania bez utraty właściwości.

W tym samym okresie ilość odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi wzrosła o 10,0 mln ton (24%). Wzrost ten objął wszystkie główne frakcje: tworzywa sztuczne (+2,1 mln ton, 52%), papier i tekturę (+4,7 mln ton, 22%), szkło (+2,3 mln ton, 25%) oraz drewno (+0,4 mln ton, 11%). Na tym tle recykling odpadów metalowych również odnotował wzrost – o 0,4 mln ton (14%), co pokazuje rosnącą efektywność systemów odzysku tej istotnej grupy materiałów.

Odpady metalowe ≠ złom

W potocznym języku terminy „złom” i „odpad metalowy” bywają używane zamiennie, jednak w kontekście prawnym i technologicznym oznaczają coś zupełnie innego. Złom to odpady metalowe już przygotowane do recyklingu – są posegregowane, oczyszczone z farb, tworzyw sztucznych czy innych zanieczyszczeń, a często również sprasowane lub rozdrobnione. Ich wartość surowcowa jest wysoka i są one gotowe do przetopu.

Odpady metalowe z kolei to znacznie szersza kategoria. Może obejmować zarówno złom, jak i elementy zanieczyszczone, zmieszane z innymi materiałami, np. plastikiem, gumą, a nawet odpadami niebezpiecznymi. Ich przygotowanie do recyklingu wymaga znacznie większego nakładu pracy i kosztów.

Pomyłki w nazewnictwie często prowadzą do błędnej klasyfikacji odpadu, co może skutkować odmową przyjęcia przez recyklera lub karą administracyjną. Dlatego warto każdorazowo konsultować klasyfikację z ekspertem ds. gospodarki odpadami.

Obowiązek selektywnej zbiórki: odpady metalowe a segregacja budowlana

Zgodnie z art. 101a ustawy o odpadach od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje wymóg segregacji odpadów budowlanych na różne frakcje: drewno, szkło, tworzywa sztuczne, gips, odpady mineralny. Również metale muszą być oddzielone od innych frakcji w toku prowadzenia działalności.

To jednak duże wyzwanie dla wykonawców – wymaga nie tylko dokładnego oznaczenia kontenerów, stosowania odpowiednich pojemników, ale także przeszkolenia pracowników. Odpady metalowe z placów budowy bywają również zanieczyszczone np. tynkiem, betonem czy materiałami izolacyjnymi, co znacznie utrudnia ich recykling. Często konieczne jest ich doczyszczenie lub przekierowanie do recyklerów, którzy specjalizują się w obróbce trudnych frakcji.

Jak oddać odpady metalowe do recyklingu – procedury i dokumentacja

Obowiązki każdego z podmiotów, zaangażowanych w przemieszczenie odpadów do instalacji recyklingu, obejmują:

Wytwórca odpadów

• Klasyfikacja odpadu – przypisanie właściwego kodu odpadu z katalogu (np. 17 04 05 dla metali żelaznych, 17 04 01 dla miedzi, brązu i mosiądzu).
• Ewidencjonowanie – prowadzenie ewidencji w BDO, wystawienie Karty Przekazania Odpadów (KPO) i uzupełnienie Karty Ewidencji Odpadów (KEO).
• Wybór uprawnionego odbiorcy – sprawdzenie, czy odbiorca posiada ważne zezwolenie na przetwarzanie lub odzysk danej frakcji odpadu.
• Zgodność masy odpadu z deklaracją – brak zgodności może skutkować odmową przyjęcia odpadu i koniecznością zwrócenia go nadawcy.

Przewoźnik

• Rejestracja w BDO (dział VII) – niezbędna do legalnego transportu odpadów.
• Wypełnienie części KPO dotyczącej transportu – data, godzina, masa odpadu, numer rejestracyjny pojazdu.

Recykler (odbiorca)

• Zezwolenie na przetwarzanie/odzysk – czyli decyzja wydana przez marszałka województwa lub GIOŚ.
• Potwierdzenie odbioru w BDO – zatwierdzenie przekazania odpadu i uzupełnienie dokumentacji.
• Prowadzenie ewidencji odpadów – z podziałem na masy przyjęte i przetworzone, rodzaje odzysku itd.

Dokumenty wymagane przy przekazaniu odpadów metalowych

1. Karta Przekazania Odpadu (KPO)
   • Obowiązkowa przy masie przekraczającej 100 kg.
   • Powinna zawierać: kod odpadu, masę, dane przewoźnika i odbiorcy, datę przekazania.
   • Wystawiana w systemie BDO.
2. Umowa na odbiór odpadów (zalecana)
   • Warto zawrzeć ją z recyklerem lub brokerem.
   • Powinna precyzować zakres, częstotliwość odbioru oraz odpowiedzialność stron.
3. Faktura lub dokument obrotu surowcem wtórnym
   • W przypadku sprzedaży złomu (a nie odpadu) należy uwzględnić aspekty podatkowe i księgowe.
4. Dowód posiadania odpowiednich uprawnień
   • Każdy uczestnik operacji powinien sprawdzić pozostałych pod względem uprawnień do prowadzenia określonej działalności.

Najczęściej popełniane błędy przy przekazywaniu odpadów metalowych do recyklingu

Przekazanie odpadu jako złomu bez weryfikacji

Przyczyna: Błędna klasyfikacja odpadu.
Skutek: Nieprawidłowy kod odpadu, kara administracyjna, odmowa odbioru.
Rozwiązanie: Konsultacja klasyfikacji z ekspertem, szkolenie pracowników.

Przekazanie odpadu firmie bez wymaganych zezwoleń

Przyczyna: Brak weryfikacji podmiotu w BDO.
Skutek: Odpowiedzialność solidarna, postępowanie administracyjne.
Rozwiązanie: Każdorazowe sprawdzenie dokumentacji w rejestrach publicznych.

Brak dokumentacji lub błędne dane w KPO

Przyczyna: Niedopatrzenie pracownika, brak procedur wewnętrznych.
Skutek: Kara nawet do 1 mln zł, konieczność ponownego przekazania odpadu.
Rozwiązanie: Stworzenie i wdrożenie procedur kontroli dokumentów.

Składowanie odpadów bez zabezpieczenia

Przyczyna: Brak infrastruktury do przechowywania.
Skutek: Skażenie gleby, problem z przyjęciem przez recyklera.
Rozwiązanie: Wydzielenie utwardzonego, oznakowanego miejsca składowania.

Dobre praktyki w zarządzaniu odpadami metalowymi

1. Oznacz kontenery kodami odpadów – w ten sposób ułatwisz identyfikację i zminimalizujesz ryzyko błędnej klasyfikacji odpadu.
2. Zabezpieczaj odpady przed warunkami atmosferycznymi – wilgoć i korozja obniżają wartość surowcową.
3. Prowadź regularne szkolenia personelu – dzięki znajomości procedur twój zespół redukuje błędy i przyspiesza operacje.
4. Weryfikuj kontrahentów w BDO – pozwoli to na zaoszczędzenie cennego czasu i uchroni firmę przed karami.
5. Upewnij się, że odpady zostaną zważone na miejscu załadunku i rozładunku – w ten sposób wyeliminujesz nieścisłości masy odpadu.
6. Twórz procedury dokumentacyjne – zapewni ci to spójność działań i przejrzystość w razie kontroli.
7. Współpracuj tylko z legalnymi recyklerami – koniecznie zweryfikuj uprawnienia podmiotu, do którego chcesz wysłać swoje odpady. Da ci to gwarancję właściwego ich zagospodarowania.
8. Wykonuj regularne audyty – w ten sposób wykryjesz ewentualne nieprawidłowości w zarządzaniu odpadem.
9. Zachowuj dokumentację min. 5 lat – to obowiązek prawny i zabezpieczenie dowodowe.
10. Zgłaszaj wszelkie incydenty do organów środowiskowych – szybka reakcja ogranicza ryzyko kar.

Zorganizuj recykling odpadów metalowych z naszą pomocą

Od ponad 10 lat Ekologistyka24 wspiera firmy w zarządzaniu gospodarką odpadową – od systemu BDO po organizację krajowego i międzynarodowego transportu. W zakresie recyklingu odpadów metalowych oferujemy:

• Pomoc w przygotowaniu niezbędnej dokumentacji
• Weryfikację legalności recyklerów i przewoźników
• Organizację transportu zgodnego z przepisami
• Konsultacje w zakresie poprawnego ewidencjonowania i kontroli masy odpadu

Dzięki naszemu doświadczeniu zapewniamy bezpieczeństwo prawne, minimalizujemy ryzyka i zwiększamy efektywność całego procesu. Skontaktuj się z nami już dziś i zadbaj o właściwe zagospodarowanie swoich odpadów.

Jak oddać odpady metalowe? – najczęściej zadawane pytania

BDO

SEGREGACJA

ODPADY