Jakie zmiany czekają przedsiębiorców z sektora gospodarki odpadami w 2024 roku?

Jakie zmiany czekają przedsiębiorców z sektora gospodarki odpadami w 2024 roku?

Wielkimi krokami zbliża się nowy rok, a wraz z nim zmiany w Rozporządzeniu 1013/2006 (WE). Jak wpłyną one na sektor gospodarki odpadami, a w szczególności na firmy transportowe? Zapraszamy do lektury artykułu.

W latach 90. XX wieku narastała świadomość problemów związanych z gospodarką odpadami w Europie. W miarę otwierania granic między państwami członkowskimi UE, pojawił się problem niekontrolowanego przepływu odpadów. Ryzyko wynikało z tego, że nieuczciwe firmy mogły unikać odpowiedzialności, przewożąc odpady do krajów z mniej restrykcyjnymi przepisami, co stanowiło zagrożenie dla środowiska i zdrowia publicznego.

W związku z tym Rada Unii Europejskiej zaproponowała stworzenie wspólnego ramowego rozporządzenia. Miało umożliwić kontrolowanie i regulowanie transgranicznego przewozu odpadów. W efekcie tego procesu, Parlament Europejski i Rada UE przyjęły Rozporządzenie 1013/2006 w dniu 14 czerwca 2006 roku.

Główne założenia:

  • Zapewnienie skutecznej kontroli i monitorowania przepływu odpadów przez państwa członkowskie.
  • Ułatwienie legalnego przewozu odpadów o ile są one odpowiednio zidentyfikowane i dokumentowane.
  • Zwiększenie przejrzystości i współpracy między państwami członkowskimi w kwestii przepływu odpadów.

Zmiany w rozporządzeniu 1013/2006

Aby przepisy były skuteczne, muszą być jednak regularnie modyfikowane w oparciu o aktualną sytuację na świecie. Pomysł potencjalnych zmian w Rozporządzeniu 1013/2006 ogłoszono w maju bieżącego roku. Wówczas Rada UE przyjęła tzw. mandat negocjacyjny aby rozpocząć rozmowy z Parlamentem Europejskim w sprawie nowelizacji wspomnianego wyżej dokumentu. Najważniejsze cele, które mają zostać zrealizowane poprzez zmianę przepisów to:

  1. Zapewnienie, że odpady trafią tylko do instalacji, gdzie zostaną należycie przetworzone
  2. Modernizacja i cyfryzacja procedur dla transportów wewnątrz UE i promowanie transportu odpadów do recyklingu
  3. Zwalczanie nielegalnych praktyk w transporcie odpadów, które wykorzystują luki w prawie i brak należytej kontroli

Nowe zasady transgranicznego przewozu odpadów

  • Rada UE chce zakazać wywozu odpadów do innego kraju członkowskiego w celu utylizacji, chyba że na określonych warunkach. Chce także zakazać wywozu odpadów do krajów, niebędących sygnatariuszami umowy OECD. Wyjątek stanowić ma sytuacja gdy kraje te wyrażą wyraźną zgodę na takie przemieszczenie i udowodnią, że zagospodarują odpady w sposób bezpieczny dla środowiska.
  • Rada proponuje także wprowadzenie bardziej realistycznych terminów w przypadku procedury uprzedniego pisemnego zgłoszenia i zgody. Procedura ta zakłada, że podmiot wysyłający odpady musi powiadomić właściwe organy kraju wysyłki, tranzytu i przeznaczenia i uzyskać od nich zgodę na transport. Rada UE chce odciążyć eksporterów pod względem administracyjnym i dopasować procedurę notyfikacji do zasad obecnie stosowanych w krajach członkowskich.
  • Rada UE chce zaproponować bardziej surowe przepisy dla transportu odpadów z tzw. Zielonej Listy. Wszystko po to, by poprawić kontrolę przepływu strumienia odpadów i procedurę zwrotu w przypadku, gdy transport odpadów nie może zostać zrealizowany według wcześniejszych zamierzeń.
  • W przypadku powstania obowiązku zwrotu odpadów do ich wytwórcy w sytuacji, gdy dotyczy to transportu realizowanego nielegalnie, Rada proponuje by możliwe było zagospodarowanie takich odpadów w formie odzysku lub unieszkodliwienia zamiast obowiązku ich wysyłki do nadawcy.
  • Dla przewozów odpadów wewnątrz UE, Rada poparła rozwiązania mające na celu usprawnienie i cyfryzację procedur powiadamiania oraz notyfikacji.

Istota kontroli w transgranicznym przewozie odpadów

W odniesieniu do transportu odpadów poza granice UE, Rada poparła pomysł cyklicznych audytów firm przyjmujących odpady do swoich instalacji. Miałyby się odbywać co 3 lata. Ich zadaniem będzie ocena, czy firmy odpowiednio zagospodarowały odpady w sposób bezpieczny dla środowiska. Tylko takie firmy będą bowiem uprawnione do odbioru odpadów od eksporterów. Kraje członkowskie proponują utworzenie rejestru zarządzanego przez Komisję Europejską, zawierającego informacje o takich firmach i instalacjach, co ułatwiłoby eksporterom podejmowanie decyzji o miejscu wysyłki odpadów. Nadal jednak ponosić będą odpowiedzialność za zapewnienie, że eksport odbywa się zgodnie z przepisami o ochronie środowiska.

Rada UE postanowiła upoważnić Komisję Europejską do ustalenia kryteriów odróżniających towary używane od odpadów. Podobnie w przypadku harmonizacji klasyfikacji odpadów na poziomie UE. To ma pomóc w uniknięciu nielegalnego przemytu odpadów jako towarów używanych. Komisja będzie miała także możliwość ustalania kryteriów, takich jak poziomy zanieczyszczenia odpadów, aby określić ich szkodliwość i jednoznacznie określić, czy wymagają one procedury zgłoszenia i notyfikacji.

W kwestii nielegalnego przewozu odpadów Rada zaakceptowała propozycję Komisji by powołać specjalną grupę dochodzeniową. Ma ona usprawnić współpracę między państwami członkowskimi. To z kolei ma pomóc w skuteczniejszym wykrywaniu nieprawidłowości. Komisja będzie mogła również prowadzić niezbędne działania wyjaśniające. Będzie miała również możliwość koordynowania ich w porozumieniu z organami w poszczególnych krajach członkowskich. Nie będzie mogła jednak ingerować w postępowania, prowadzone na szczeblach krajowych. Natomiast kraje członkowskie będą mogły dowolnie dopasowywać zapisy nowego Rozporządzenia do swoich krajowych przepisów w kwestii kar i grzywien.

Rada przewiduje, że nowe warunki eksportu odpadów zaczną obowiązywać po trzech latach, natomiast przepisy dotyczące Komisji miałyby obowiązywać natychmiast po ich wprowadzeniu. Główny termin stosowania nowego rozporządzenia powinien przypadać na 24 miesiące po jego wejściu w życie.

Źródło: https://tinyurl.com/4832nsrt

Podobne wpisy